-ALİŞMADAN PRAKUN ONİ

[Köksal Ağaoğlu]

-ALİŞMADAN PRAKUN ONİ

Sigaraya ilk başlayışımız kuşkusuz büyüklerimize olan özentiyle olmuştu. Bu özentimizi giderebileceğimiz ilk sigaralarımızı da gazete kâğıtları ve mısır püsküllerinden imal etmiştik.

Gerçek sigaralarla tanışmamızın ardından içimize çekmeyi öğrenecek ve artık:

-İçune çekecesun

- Sigarayı ziyan etma,

-İçine çekmeyene sigara yok,

-Boğazum yandi

-Dumani gözume kaçti

-Ola başum döndi, epeyidu içmeyidum. Başum dumanlandi.

-Dumani burnundan ya ver

Gibi diyalogların muhatabı öksürük, boğazda yanma, dumanı tükürük gibi yutma, acıyla karışık baş dönmesinin ardından kolayca alışacaktı sigara içmeye.

**
Gençlikte sigara içmek bizim için erkekliğe, adamlığa, ergenliğe atılan önemli adımlardan biri sayılırdı.

-Ben bobayum!

Babaların sigara içimine hayrandık. Bir başka yanar, bir başka tüter, bir başka kokardı onların sigaraları. Babaların sigaralarının külünü takip etmek ayrı bir heyecan verirdi bizlere. Sigaralarının dumanı; ağızdan, burundan ikinci nefesi çekinceye dek bitmezdi. Öyle bir çekerdiler ki ağızdaki duman üflemekle bitmezdi. Sigaraları bir çekişle rahat bir, bir buçuk santim yanarak azalırdı.

Büyüklerimizin akşam oturmalarında içmiş oldukları sigaraları, küllüklerden, sobadan alıp kalanını içerdik. Bazen yollarda arardık tam içilmeyen sigaraları hatta bazen yolda sigara içen birini sigarasını yere atana kadar takip ederdik. Sigarayı yere atıp uzaklaşmasını müteakiben yerdeki sigarayı hemen kapar bi fırt bi fırt zevkle devam ederdik sigaraya.

**
Biz de onlar gibi sigaranın dumanını önce dışarı bırakıp sonra ağzımızla oluşturduğumuz çekim ile dumanı ziyan etmeden içimize çekerdik.
Çektiğimiz dumanın bazen tümünü bir nefeste önce düz, sonra yukarı, aşağı gibi yönlere üfleyerek tüketmeye çalışırdık. Ama çoğumuz çoğu kere dumanı azar azar bırakırdık. Ağzımızda duman varken konuşmayı tercih eder; duman biz konuşurken kelimelerimizle birlikte kendiliğinden çıkardı…

Sigaraya dair diyaloglarımızdan:

-Yakalum bi sigara

-Ola ust uste yakma, zararlidur.

-Bişe olmaaaz
…

-Yak
-Yok yakmayacağum. Yeni attum.
…

-Yak
-Yanayu, sağol
…

-Sigaran var mi?

-Taze bitti.

-Göreyurum oni cebundedur. Yalan ne konuşursun?

-La olum sabahtan açtum oni aha pakedun hali. Yak kendi sigarandan.

-Ola osa senden istermiydum. Yok bende deyirum inanmayu misun?

-Yalan dema arayacağum seni

-Ola yemin ettum.

-Tiryaki adam paketini cebinde taşir.

-Haurda vereceğun bi dal sigara oni da esirgeyisun. Verma ola.

-Tamam, vereyim ama gardaşum bilduğun gibi değil. Sabah açtum paketi deyurum akşama yetmesi lazim. Yetuşturemeyurum. Otlakçiluk yapma.

-Ola tamam yahu kafa şişurma . Sigaran gada konuş. Ammada ettun haa. Allahalla, verur bana Hasan deyi mi Hasan?

…
Sigara kıtlığında iki üç kişiyle birlikte içilen bi dal sigaranun tadi muhabbeti de ayrı:

-Şimdi sira bende, ben çekeyim.

-Bi fırt da ben

-E hani yariya gelince bana vereceğudun oni

-Bi fırt daha cekeyim veruyurum.

-Ola geldun dibine

-E en datli yeri dibidu.
…

-Sar bi cigara

-Sigaram da bitti

-iki dal sigaram galdi kimseye veremem. Birini akşam yemekten sora otekini da yatarken içeceğum.

**

Başka bir şey için, başka birisi dese pazara gitmez ama sigara için üşenmeden gitmeyeceğimiz mesafe olmazdı.

-Baktum sigaram yetmez vurdum indum pazara. Aldum uç paket sigara da geldum.
…

-Mezireye gideceğum diye sali güni iki karton sigara aldum. Yemeksuz beki ama sigarasuz ve çaysuz asla çayirculuk olmaz.

**

-Ver bi yabanci sigara

-Yak olum bi Malboro da ciğerlerun bayram etsun.

**

-Paketi ortaya koy

-Ola benum açilmamiştu senunkini bitirelum sora benumkine başlaruk.

**

-Praktum sigarayi

-Bu gün iki gün oldi ağzuma sigara vurmadum. Akluma da hiç gelmeyu.

-Ben da brakacağum ama

-Ola bırakamayusen Mentolli Meltem var oni iç

-Bir ara denedum oni sora kari sigarasi olduğini duydum braktum oni

-Sigara içma içki iç daha eyi

-Ramazan gelsun bırakacağum sigarayi

-Ramazanda gündüz hiç akluma gelmeyu.

-Ama iftar vakti ezani zor bekleyirum. Ezan okundi mi iftari onile yapayirum.

…

-Puyuklarun, parmaklarun sapsari oldi

-Oksurukten boğuluyusun e içma oni.

-Azalt biraz sigarayı

-Pirak oni

-Ola kariyi prakarum sigarayi prakmam!
…

**

Sigara içtikten sonra ağzımızın kokusunu lahana, arada bir sakız, fınduk ve sevmeduğumuz mısır ekmeğiyle gidermeye çalışırdık.

**

Sigara paketlerimizi eski evlerde, duvarlarda, , giyilmeyen elbiselerin ceplerinde, yatak altlarında saklardık. Üzerimizde ise çoraplara, belimuze, koynumuza, avucumuzda çekineceğimiz kimse yok ve birazdan yakacaksak kulak arkasında taşırdığımız da olurdu.

**

Birinci, ikinci, bafra, bahar, yenibahar, yenice, uzun sipahi, meclis, barış, uzun-kısa Maltepe, uzun –kısa ve 216 samsun,

Almancilarun geturduği sigaralar: malboro, HB, danhill

Aç karnına içilen sigaralar,

Yemekten sonra içilen keyif sigaraları,

Tuvalete giderken yakılan,

Ramazanda iftar sonrası sigarası,

Gece uyanıp içilen tiryaki sigaraları,

Soba üzerinde ısıtılıp gevrek hale getirilen sigaranın içimi de bir başka olurdu doğrusu. Sigarayı odun ateşiyle yakıp çayla içiminin keyfini ise tiryakiler gayet iyi bilirler.

Kahve sigara, çay sigara, kahvede, evde, oturmalarda, ırgatlarda içilen sigaralar…

İçebileceğimiz her yerde: Tuvalette, balkonda, tavanda, yolda, yüzmekte, okulda, okul yolunda, kamyonun kasasında, eski evlerde, duvar diplerinde, otlarun arasında:

-Ola yakacasunuz otlari, oralarda sigara içman

-Yok hala yok içmezuk

-E o yananlar nedu?

-Hala olar sarambuladu.

-Eeee, keberttururum sizi haa

…

**
Sigara tiryakileri için bir işe başlamanın, yaptığı bir işe kendini vermenin, ya da gerçek anlamda dinlenmenin yolu öncelikle bir sigara yakmaktır.

Sigara ağızda çalışılırken ele alınmadan içimine devam edilir: Ağzın bir kenarından normal nefes alınır diğer yandan da arada bir sigaradan bir nefes çekip yine ele alınmadan dumanı bırakılır. Arada da ağızda dil yardımıyla dudaklar üzerinde dolaştırılır bazen da göz kısılıp sigara ısırılır iş çeşitli yönleriyle incelenmeye çalışılır.

İşe kendini öylesine verip ağızda yanan sigaradan haberdar değilmiş gibi sigarayı, külünü dökmeyi unutarak çalışabilmek biraz da sigaranın verdiği keyifle oluyordu.

-Bi sigara yakup başlayalum

-Habu sigaraları içelum başlayalum

-Sigarami içeyim geluyurum

-Şimdi bi sigara molası verelum

- Ola bir sigara hakettuk

Sandalyeye, bir taşın, bir odunun üstüne oturup ve bacak bacak ütüne atıp ağızda sigara, dalga dalga tüten dumandan kısılan gözlerle öyle dalıp gidilirdi…

**

-İçman uşağum, içman yazuktur size. Daha gençsunuz ciğerlerunuz tazedu. Sora pişman olursunuz. İstesenuzda brakamasunuz. Alişmadan brakun oni.
…

Evet, halamun deduği gibi alişmadan brakun sigarayi, değilise aliştunuzmi içmesenuzda benum gibi brakamazsunuz sigarayi.

Selam ve sevgiyle

[Sabri Kahveci]

Eh bu yazının sonunda bir cigara tüttürülür

[Muzaffer Mustafa Altuncu]

Ola Sabri iyi örnek oluyorsun haaaaaaaaaaaaaaa !!!!!!!!!


Ben de sigarayı bırak kampanyasını başlatıyorum...Ömrüm hep sigara ile mücadele ile geçmiştir...Pek başarılı olduğumu söyleyemem ,,,
-Haydi Gençler sigarayı bugünden itibaren bırakınız....Ve beni sevindiriniz ?


Köksal acı gerçekleri yazdın,sana sözüm yok ,,,,,,,,,,,,,,,,,,

[Fatma Ozbilgi]

ilk baslarda beyuklerumuzun sozunu dinlemedum ama yillar sonra dinledim ve 9 yildir o dertten kurtuldum darisi birakmak isteyenlerin basina..

Yine koksal kalisikleri eline saglik...

[İrfan Altuncu]

Bakkala giteceksin sıgara alacaksın eve geleceksin yemek yiyeceksin çayını içeçeksin gültabağını alacaksın çakmağı cepinden cıkaracaksın bunların hepsini
yapmak içinde mutlaka paranın olması lazım,değermi i i i i k i ????
Eline sağlik Köksal güzel bir konuyu dile getirdiğin için.....

[Muzaffer Mustafa Altuncu]

İnanın ki sigara insan için bir illet,
Ona esir olmuştur ne yazıkki bu millet,
Bu insanlar yaşıyor bu sayede bir zillet,
Gençleri bu illetten büyük Allah kurtarsın...

[Naci Altuncu]

Sigaranın en değerli olduğu yer köydür. Köyde sigaranun bitmesi aç kalmak gibi bir şey. hele " Az içeceğum" düşüncesiyle az sigara ile köye çikmak içme isteğini daha da tetikler olanı da bir anda bitirirsin.
Sigara biter sıkıntı başlar.
Ben bu konu ile ilgili iki anımı anlatayım.
Yetmişli yıllar Şur'un gençleri Borzancı da toplanduk. Aşağaki oda da varuk yirmi otuz kişi. Parakaf , siyaset, gırgır muhabbet. Borzanci muhammet bir taraftan çay taşiyu bir taraftan sobaya odun. Bizda bi yandan çay bi yandan SİDARA İÇ. sİGARA İÇMEYEN HİÇ YOK. r suyini çekti. Baktum kimsede sigara yok. Benum pakette üç dal sigara kaldi. Birini yaktum . Herkes sigara istedi . Yok dedim. Sigara paketini uzunlamasına buruşturup sobanın altına doğru fırlattım. Yarım saat kadar sonra yattuğum yerden kalktum o paketi aldım özenle açtum. İçinden bir sigara daha yaktım paketi yine aynı şekilde buruşturup ortaya attım.
-Vay bee ile başlayan bir sürü sitem küfür yedim. Ama aldırmadım
Bir müddet sonra tekrar paketi aldım son sigarayoı aldım. Paketi iyece cuğlimanis edup bu kez odanun ortasina attum. 8, 10 KŞİ AYNI ANDA PAKETE KAPAKLANDİ AMA BU SEFER PAKET GERÇEKTEN BOŞ ÇIKMIŞTI.

[Bülent Altuncu]

şu ana kadar yorum yapanlar ya hiç sigara içmemiş, ya da sigarayı bırakmış kişiler. Yani yazının keyfini tellendiren ilk kişi olarak düşündümde zararını gördüğüm için kendimemi, yoksa bu keyften mahrum kalan sizlere mi yoksa bu kadar güzelliklerine rağmen terkedilişinden dolayı sigaraya mı üzülsem. Yok yok bi tane daha tüttürüp bunu keyifle bir daha düşüneyim . teşekkürler Köksal

[Sami Ayan]

Yahu sigara ile ilgili yazılabilecek her şeyi, sigara ile ilgili bütün diyalogları cem ettin. her satrrında sigaraya olan hasretini derinden hissettim. Bu garipluk ile sigara prakilmaz. Yak bi yağlı sigara p..kun kararsun..

[İlyas Hasret Uygun]

Rahmetli Doktor Ilhan Abi yasak oldugu zamanlarda bile Marlboro icerdi.
Omuzundan itibaren bir cember gibi govdesini saran kollarinin birinin ucunda marlboro tuterdi.
Parmaklarida her zaman bir elips seklinde egik durur ve sigarayi yari belinden kavranmis sekilde iki parmaginin arasinda tutardi.Zarif marlboro oraya cok yakisirdi.
Esmer teni, basindan asagi alnini kapatan kakulleri ve simsiyah saclari sanki o sigaranin aksesuari gibiydi.
Asla unutmam sigara icisini.

Rahmetli Cofala Ahmet abinin de sigara icisi bir sanat harikasiydi.
Asla kisa maltepe den vazgecmedi.Onuda unutmam.

Kazanci Ismail abi de sigarayi ozenle icenler arasindadir.Oda unutulmaz.

Taniyanlar bilir Rahmetli Terzi Mahmut Hafiz abi ise tam bir dudak tiryakisi idi.
Agizindan asla uzun samsun eksik olmazdi.
Hatta yaktigi sigaranin isirmaktan once filtresi biterdi.

Ve daha niceleri....

Sigara maalesef bir parcamiz oldu.

selamlar

[Bülent Altuncu]

önce filtresi biterdi ha , bende biraz ısırırımda ondan heralde çok hoşuma gitti

[Muzaffer Mustafa Altuncu]

Sizi tebrik ediyorum mükemmel bir tablo çiziyorsunuz ve fevkalade örnek teşkil ediyorsunuz ..Tabi hiç sigara içmeyen biri olarak bana söz düşmeyeceğini anlamam lazımdı...Kolay gelsin !!!!!!!!!

[Mehmet Aydinli]

Çocuk iken mezirede bir keresinde beş paket "birinci sigarasını " arka arkaya hiç söndürmeden içtik hiç unutmam onu. Geneda herkese sigarayı bırakmalarını tavsiye ederim,Sabri'nin yaptığını yapmayacağım.