TARIHTE BÜGÜN NE OLMUS

[Fatma Ozbilgi]

TARIHTE BUGUN 10 SUBAT...


1837: Rus yazar Aleksander Puşkin hayata veda etti.
1918: Padişah II. Abdülhamid, Beylerbeyi Sarayı'nda yaşamını yitirdi.
1947: Besteci ve gazeteci Muhlis Sabahattin Ezgi, 58 yaşında İstanbul'da hayatını kaybetti.
1950: Komünistlik suçlamasıyla yargılanan üniversite öğretim üyelerinin davası sona erdi. Behice Boran ve Niyazi Berkes üçer ay hapis cezası aldı. Pertev Naili Boratav beraat etti.
1953: Ankara Üniversitesi Dil ve Tarih Coğrafya Fakültesi'nde, Adnan Çoker ve Lütfü Günay'ın, 'Sevgi Öncesi' adını taşıyan ilk soyut resim sergisi açıldı.
1962: Doğu ve Batı arasında casus değişimi yapıldı: Sovyetler Birliği'nde hapis cezası alan ABD'li pilot Gary Powers ülkesine verildi.
1969: ABD Altıncı Filosu'na bağlı gemiler İstanbul'a geldi. Üniversite öğrencileri protesto düzenledi.
1979: Hacettepe Tıp Fakültesi Hastanesinde Türkiye'de ilk kez 1.5 aylık bebeğe açık kalp ameliyatı yapıldı.
1993: Kemal Tahir'in 'Yorgun Savaşçı' adlı eserinden uyarlanan filmin 10 yıl önce yakılmaktan kurtulan tek kopyası TRT'de yayınlandı.
1998: Fransa'da sinema dalında düzenlenen Sadoul Ödülü'nü, yönetmenliğini Zeki Demirkubuz'un yaptığı 'Masumiyet' adlı film kazandı.

[Fatma Ozbilgi]

TARIHTE BUGUN 11 SUBAT...



1468: Matbaanın mucidi Johannes Gutenberg, hayata veda etti.
1899: İlk tiyatro yazarlarımızdan Ali Bey öldü. Moliere'den uyarladığı 'Ayyar Hamza' en ünlü oyunlarındandı.
1928: Hutbe, İstanbul'da Türkçe okunmaya başlandı.
1931: Menemen Olayı hükümlülerinden 27 kişi idam edildi. Mahkumlardan biri idam sehpası önünden kaçtı.
1933: Ankara-İstanbul arasında ilk deneme uçuşu yapıldı.
1934: Atina'da, Türkiye, Romanya, Yunanistan ve Yugoslavya arasında Balkan Paktı imzalandı.
1956: Besteci ve udi Şerif İçli, İstanbul Radyosu'nda geçirdiği kalp krizi sonucu 57 yaşında hayatını kaybetti.
1957: İzmir açıklarında Amerikan Hawel Lykes şilebiyle çarpışan 'İzmir' yolcu gemisi battı. 244 yolcusu bulunan gemide, dördü yolcu beş kişi öldü.
1961: Besteci Sadettin Kaynak 66 yaşında yaşamını yitirdi.
1966: Sovyet uzay aracı Luna-9 Ay'a indi, görüntü yolladı.
1971: 11 OPEC ülkesi, petrol alıcısı ülkeleri fiyatları artırmakla tehdit etti.
1975: Kıbrıs Türk Havayolları, Türkiye-Kıbrıs seferlerini başlattı.
1981: Gro Harlem Brundtland, Norveç'in ilk kadın başbakanı oldu.
1984: Sağlık Bakanlığına bağlı tüm hastane ve doğumevlerinde kürtaja izin verildi.
2002: Afyon'da merkez üssü Sultandağı olan 6 büyüklüğündeki depremde 43 kişi öldü, 318 kişi yaralandı.
2005: Ukrayna'da yakalanan Haluk Kırcı, Türkiye'ye iade edildi.

[Fatma Ozbilgi]

TARIHTE BUGUN 12 SUBAT...

1920: Fransızların Maraş'ı boşalttı.
1929: Stalin tarafından sürgün edilen eski savaş komiseri Troçki, 'İlyiç' adlı bir şileple İstanbul'a geldi.
1937: Atatürk'ün Selanik'te doğduğu ev, Selanik Belediyesi'nce sahibinden satın alınarak Atatürk'ün emrine tahsis edildi.
1956: Karikatürist Turhan Selçuk, Uluslararası Bordighera Mizah Şenliği'nde Platin Palmiye Ödülü'nü aldı.
1961: Yeni Türkiye Partisi, Türkiye İşçi Partisi ve Türkiye Emekçi Partisi kuruldu.
1969: Tiyatro ve sinema sanatçısı, Türk sinemasının 'Horoz Nuri'si Vahi Öz hayatını kaybetti.
1971: TOFAŞ'ın Bursa'daki otomobil fabrikası açıldı. Fabrika, Fiat lisansıyla Murat 124 tipi otomobillerin üretimine başladı.
1976: İstanbul'da tarihi Direklerarası'nın Naşit Tiyatrosu sünger deposu oldu.
2005: Besteci Teoman Alpay, 73 yaşında vefat etti.

[Fatma Ozbilgi]

TARIHTE BUGUN 13 SUBAT...



1883: Alman besteci Richard Wagner, Venedik'te hayatını kaybetti.
1903: 'Komiser Maigret' tipini yaratan Belçikalı polisiye yazarı George Simenon doğdu.
1920: Erzincan düşman işgalinden kurtuldu.
1925: Şeyh Sait Ayaklanması başladı.
1943: İlk kadın tiyatrocularımızdan Neyyire Neyir, İstanbul'da hayata veda etti.
1960: Fransa, BM ile ABD'nin itirazlarına rağmen, Büyük Sahra'da atom bombası patlattı.
1966: Cemal Gürsel'in komaya girdiğinin altıncı günü, partiler Genelkurmay Başkanı Cevdet Sunay'ın Cumhurbaşkanı adaylığı üzerinde anlaştı.
1967: Devrimci İşçi Sendikaları Konfederasyonu (DİSK) kuruldu.
1975: Kıbrıs Türk Federe Devleti ilan edildi.
1995: İlk Türk Füzesi, Konya-Karapınar Füze Fırlatma Üssü'nden başarıyla fırlatıldı.

[Fatma Ozbilgi]

TARIHTE BUGUN 14 SUBAT...


270: Aziz Valentinus adlı rahip, Roma İmparatoru II. Cladius tarafından idam edildi. 226 yıl sonra 496'da Papa Gelasius, 14 şubatı 'Aziz Valentin Günü' ilan etti. 'Aziz Valentinus Yortusu', 19'uncu yüzyıla gelindiğinde ABD'li Esther Howland'ın ilk 'Sevgililer Günü' kartını göndermesinden bu yana farklı biçimde kutlanmaya başlandı.
1909: Türkiye'de ilk güven oylaması yapıldı ve Kamil Paşa kabinesi düşürüldü.
1931: Türkiye Güzeli Naşide Saffet Hanım, Avrupa'da Güzel Göz Kraliçesi seçildi.
1951: İdil Biret, 10 yaşında Paris'teki ilk piyano resitalini verdi.
1953: Yeni Balkan Paktı, Ankara'da imzalandı.
1963: İngiltere'de Leeds General Infirmary Hastanesi'nde, dünyada ilk kez insandan insana başarılı böbrek nakli yapıldı.
1979: Türkiye, İran'daki Humeyni rejimini resmen tanıdı.
1989: Hint asıllı İngiliz yazar Salman Rüşdi'nin 'Şeytan Ayetleri' adlı kitabı, İslami liderlerin tepkisine yol açtı.
2003: Şartla salıverilme yasasından toplam 43 bin 500 tutuklu ve hükümlünün yararlandığı açıklandı.
2004: Hamburg doğumlu Türk yönetmen Fatih Akın'ın son filmi 'Duvara Karşı' (Gegen die Wand), Berlin Film Festivali'nde Altın Ayı ödülü aldı.

[Fatma Ozbilgi]

TARIHTE BUGUN 15 SUBAT...

1872. Beyoğlu Telgrafhanesi işçileri greve çıktı.

1903. Panama bağımsızlığını kazandı. Amerika Kanal üzerindeki hakları satın aldı.

1920. Balıkesir-Biga yöresinde Anzavur Ahmet Ayaklanması başladı.

1925. Türkiye'de sivil ve askeri havacılığı desteklemek amacıyla "Türk Tayyare Cemiyeti" adıyla bir dernek kuruldu. Sonradan "Türk Hava Kurumu" adını aldı.

1926. Mustafa Kemal Ankara'da Hakimiyet-i Milliye gazetesinin yeni binasını açtı.

1948. Pertev Naili Boratav, Muzaffer Şerif Başoğlu ve Niyazi Berkes solcu oldukları gerekçesiyle üniversiteden uzaklaştırılmışlardı. Danıştay,1948 yılında bugün görevlerine iade etti.

1949. İlkokulların dördüncü ve beşinci sınıflarında din dersi okutulmaya başlandı.

1950. Yeni Seçim Kanunu ikinci defa görüşülerek kabul edildi. Yeni Seçim Kanunu tek dereceli, genel, eşit ve gizli oy, açık tasnif ilkelerini getiriyor. Seçimler çoğunluk sistemine göre ve adli teminat altında yapılacak.

1953.Türkiye- Amerika telefon hattı açıldı.

1959. Fidel Castro Küba başbakanı olarak yemin etti.

1969. Amerikan 6. Filosu'nun İstanbul'a demirlemesini protesto için "emperyalizme ve sömürüye "karşı bir miting düzenlendi. Sağcı militanlar gösteri yürüyüşüne "Müslüman Türkiye" sloganlarıyla saldırdı; Ali Turgut Aytaç ve Duran Erdoğan öldürüldü, yaklaşık 200 kişi yaralandı. Bu olay tarihe "Kanlı Pazar" diye geçti.

1976. Lübnan'ın başkenti Beyrut Türk Büyükelçiliği'nde görevli Başkatip Oktar Cirit, Beyrut'ta öldürüldü. Oktar Cirit'e yapılan saldırıyı Gizli Ermeni Kurtuluş Ordusu üstlendi.

1981. Türkiye İşçi Partisi Genel Başkanı Behice Boran 8 yıl 9 ay hapse mahkum edildi. Behice Boran Kasım1980'den beri yurtdışında bulunuyordu.

Aynı gün, Genelkurmay Sıkıyönetim Askeri Hizmetler Koordinasyonu Başkanlığı bir bildiri yayımladı; aralarında Abdullah Öcalan ve Kemal Burkay'ın da bulunduğu 45 kişinin 19 Mart tarihine kadar yurda dönmeleri çağrısında bulundu.

1986. Portekiz'de seçimler yapıldı. Mario Soares 60 yıl sonra Portekiz'in ilk sivil başkanı oldu.

1989. Danimarka'da yapılan karşılaşmada İskoç rakibi Pat Clinton'u yenen 51 kilo boksörümüz Eyüp Can Avrupa Profesyonel Boks şampiyonu oldu.

1990. Türkiye İnsan Hakları Vakfı (TİHV) kuruldu. Vakfın başkanlığına Yavuz Önen getirildi.

1991. 7 bin homoseksüel Londra Hyde Park'ta büyük bir miting düzenledi.

1999. PKK (Kürdistan İşçi Partisi) lideri Abdullah Öcalan, Kenya'nın başkenti Nairobi'de yakalandı ve Türkiye'ye getirildi.



Bugün Doğanlar:

1834. İnsanın evrimine ilişkin Darwin teorisinin savunucularından ve evrime ilişkin yeni kuramların kurucusu Alman zoolog Ernst Haeckel.

1893. İkinci Dünya Savaşı öncesinde Sovyet Kızılordusunun modernleştirilmesini gerçekleştiren Sovyet general Mihayl Nikolayeviç Tuhaçevskiy.

1928. Sinema oyuncusu Erol Taş.


Bugün Ölenler:

1934. Operetleriyle tanınan besteci Kaptanzade Ali Rıza Bey.

1991. Beyin cerrahı ve besteci Dr. Bülent Tarcan.

[Fatma Ozbilgi]

TARIHTE BUGUN 16 SUBAT...

1920: Balıkesir'in kuzeyinde, Manyas ve Gönen bölgelerinde İkinci Anzavur İsyanı başladı.
1925: Sonradan Türk Hava Kurumu adını alacak Türk Tayyare Cemiyeti kuruldu.
1933: Türkiye'nin ilk Dışişleri Bakanı Bekir Sami Bey öldü.
1950: Çoğunluk sistemini öngören yeni Seçim Kanunu, TBMM'den geçti.
1953: Türkiye ile Amerika kıtası arasında telefon hattı açıldı.
1959: Fidel Castro, Küba Devlet Başkanı olarak yemin etti.
1963: Türk sinemasının karakter oyuncularından Salih Tozan 49 yaşında hayatını kaybetti.
1969: Altıncı Filo'yu protesto için 'Amerikan Emperyalizmine Karşı Mustafa Kemal' mitinginde gösteri yapanlara bir grubun saldırmasıyla başlayan olaylarda iki genç öldü, 200 kişi yaralandı. Olay 'Kanlı Pazar' diye anılmaya başlandı.
1986: Portekiz'de seçimler yapıldı. Mario Soares 60 yıl sonra Portekiz'in ilk sivil devlet başkanı oldu.
1988: TV'de 11 şubatta kanser tedavisiyle ilgili programı izleyen bir hasta, zakkum yapraklarını kaynatıp içince öldü.
1991: Beyin cerrahı ve besteci Dr. Bülent Tarcan 76 yaşında yaşama veda etti.
1999: Terör örgütünün elebaşı Abdullah Öcalan, Nairobi'de yakalanarak Türkiye'ye getirildi.
2005: Eski Başbakan Mesut Yılmaz ve eski Devlet Bakanı Güneş Taner'in Türkbank ihalesine fesat karıştırmak suçundan Yüce Divan'da yargılanmalarına başlandı.

[Fatma Ozbilgi]

TARIHTE BUGUN 17 SUBAT...

1864: 'H. L. Hunley' denizaltısı tarafından, ilk denizaltı saldırısı gerçekleştirildi.
1871: Şeyh Şamil vefat etti.
1923: İzmir İktisat Kongresi başladı.
1925: Aşar Vergisi kaldırıldı.
1926: Türk Medeni Kanunu kabul edildi.
1926: Ankara'da Devlet Resim Sergisi açıldı, Cumhurbaşkanı Mustafa Kemal sergiyi ziyaret etti.
1930: Türk Gazeteciler Birliği kuruldu.
1939: Hatay Meclisi, Türkiye Cumhuriyeti yasalarını, Hatay yasaları olarak kabul etti.
1957: Ordulararası futbol karşılaşmalarında Türk milli takımı ABD milli takımını 19-0 yenerek rekor kırdı.
1959: Başbakan Adnan Menderes ve beraberindeki Türk heyetini Londra'ya götüren THY'nin 'SEV' uçağı düştü. Menderes'in kurtulduğu kazada 14 kişi öldü.
1983: Dört Filistinli gerilla, Ankara Birinci Ağır Ceza Mahkemesi tarafından yeniden ikişer kez ölüme mahkum edildi. Filistinli gerillalar, Mısır'ın Ankara Büyükelçiliğini basarak iki güvenlik görevlisini öldürüp içeridekileri 45 saat rehin tutmuşlardı.
1984: Neşe Erberk, Avusturya'da yapılan Avrupa Güzellik Yarışması'nda birinci seçildi.
1993: Somali'de görev yapan BM Barış Gücü UNISOM'un komutanlığına Korgeneral Çevik Bir atandı.
1993: Jandarma Genel Komutanı Orgeneral Eşref Bitlis'i Diyarbakır'a götürecek askeri uçak, havalandıktan kısa süre sonra Ankara'nın Yenimahalle semtindeki PTT İşleme Merkezi'nin bahçesine düştü. Kazada, Bitlis ile üç subay, bir astsubay ve bir PTT görevlisi şehit oldu.

[Fatma Ozbilgi]

TARIHTE BUGUN 18 SUBAT...

1451: Yedinci Osmanlı Padişahı Fatih Sultan Mehmet tahta çıktı.
1564: Protestanlığın kurucusu Martin Luther hayata veda etti.
1856: Islahat Fermanı ilan edildi.
1925: Osmanlı devletinin son tarihçisi Abdurrahman Şeref Bey İstanbul'da hayatını kaybetti.
1941: Anıtkabir için mimari yarışma açıldığı resmen ilan edildi.
1952: Türkiye, NATO'ya kabul edildi. TBMM'nin 18 şubattaki onayının ardından Türkiye, 21 şubat günü NATO üyesi oldu.
1957: BM'de Kıbrıs görüşmelerine başlandı. BM 26 şubatta, sorunun öncelikle ilgili taraflar arasında görüşülmesine karar verdi.
1967: Atom bombasının yapımında çalışan fizikçi Robert Oppenheimer öldü.
1981: Besteci ve orkestra şefi Şerif Yüzbaşıoğlu İstanbul'da yaşama veda etti.
1986: Yazar Tezer Özlü 43 yaşında İsviçre'nin Zürih kentinde yaşamını yitirdi.
1995: Cumhuriyet Halk Partisi ile Sosyal Demokrat Halkçı Parti'nin, CHP bünyesinde birleşmesi kararlaştırıldı.

[Fatma Ozbilgi]

TARIHTE BUGUN 19 SUBAT...

1405: Aksak Timur ya da Timurlenk olarak da tanınan, kendi adıyla anılan imparatorluğun kurucusu Timur hayatını kaybetti.
1915: İtilaf devletlerinin Çanakkale'ye denizden yaptıkları saldırı püskürtüldü.
1925: Telsiz tesisi hakkındaki kanun çıktı. Türkiye'de radyonun kurulması Meclis'te kabul edildi.
1951: Fransız yazar Andre Gide yaşama veda etti.
1956: Türk Milli Futbol Takımı, Macar Milli Takımı'nı 3-1 yendi.
1956: İttihat ve Terakki Fırkasının son Genel Sekreteri Mithat Şükrü Bleda hayata veda etti.
1957: Türk ordusunun ilk kadın doktor subayı Sema Aran göreve başladı.
1959: Londra Konferansı sona erdi. Bağımsız Kıbrıs Cumhuriyeti kurulmasını öngören Londra Antlaşması imzalandı. İngiltere, Türkiye ve Yunanistan, Kıbrıs'ta garantör devlet oldu.
1987: Gitarist ve şarkıcı Yurdaer Doğulu İstanbul'da yaşamını yitirdi.
1994: Libya'da şeriat uygulamasına geçildi ve Hicri takvim uygulanmaya başlandı.
1997: İran'ın Ankara Büyükelçisi Bagheri, Sincan'da düzenlenen Kudüs gecesindeki konuşmaların ardından, artan tepkiler nedeniyle ülkesine gitti.
1997: Besteci Alaattin Şensoy, İzmir'de vefat etti.
1998: Rusya'dan Türkiye'ye doğalgaz getirecek Mavi Akım Projesi için müteahhit firmalar arasında anlaşma imzalandı.
2001: Milli Güvenlik Kurulu'nun Çankaya Köşkü'nde yapılan şubat ayı toplantısında, Başbakan Bülent Ecevit, Cumhurbaşkanı Ahmet Necdet Sezer ile yaşadığı tartışma nedeniyle toplantıyı terk etti.

[Fatma Ozbilgi]

TARIHTE BUGUN 20 SUBAT...

1507: Fatih Sultan Mehmet'in portresini yapan İtalyan ressam Gentile Bellini hayatını kaybetti.
1622: Genç Osman olarak da bilinen II. Osman katledildi.
1914: İstanbul'da ilk elektrikli tramvay sefere başladı.
1919: Afganistan'da Emir Habibullah Han'ın katledilmesi üzerine yerine geçen Amanullah Han, bağımsızlık ilan etti.
1928: İstanbul'da vatandaşları Türkçe konuşmaya teşvik toplantısı yapıldı.
1930: Türk Parasının Kıymetini Koruma Kanunu kabul edildi.
1947: İşçi ve İşveren Sendikaları ve Sendika Birlikleri hakkındaki kanun kabul edildi.
1961: İlk koalisyon kabinesi İsmet İnönü başkanlığında kuruldu.
1988: Sinema yapımcısı ve yönetmen Süreyya Duru, İstanbul'da vefat etti.
1991: Ressam Hakkı Anlı, 85 yaşında yaşamını yitirdi.
1991: Fotoğraf sanatçısı Sami Güner, bir trafik kazası sonucunda hayata veda etti.

[Fatma Ozbilgi]

TARIHTE BUGUN 04 NISAN...


1929: İstanbul'da düzenlenen Yerli Malı Kullanma ve Koruma Toplantısı'nda gençlik, yerli malı kullanmaya yemin etti.
1949: ABD, Belçika, Danimarka, Fransa, Lüksemburg, Norveç ve Portekiz, NATO'nun kuruluşunu onaylayan anlaşmayı imzaladılar.
1966: Fransa'da NATO üslerine karşı çıkılınca Türkiye'deki üslerin durumu gündeme getirildi. Başbakan Süleyman Demirel, "Türkiye'de ABD üssü yoktur, tesisi vardır" dedi.
1968: ABD'li sivil haklar savunucusu Martin Luther King, Memphis'te düzenlenen suikast sonucu öldü.
1974: Türk Hükümeti, Yunan karasularının 12 mile çıkarılmasını kabul etmeyeceğini, Ege'nin bir Yunan gölü haline getirilmesinin söz konusu olamayacağını, diplomatik kanallarla Yunanistan'a bildirdi.
1979: Pakistan devrik Başbakanı Zülfikar Ali Butto idam edildi.
1985: Balıkesir'de eğitim uçuşu yapan bir uçak, marangozlar sitesine düştü. Uçağın iki pilotu ile 14 kişi öldü, 21 kişi yaralandı.
1991: Özel üniversitelere şartlı izin verildi.
1997: Milliyetçi Hareket Partisi Genel Başkanı Alparslan Türkeş vefat etti.
2001: Yargıtay Altıncı Ceza Dairesi, İtalya'dan Türkiye'ye iade terörist Mehmet Ali Ağca'nın gasp suçundan 7 yıl 2 ay ağır hapis cezasına mahkum edildiği kararı onadı.
2002: Terör Örgütü PKK, birçok Avrupa ülkesinde yasaklanmasının ardından adını KADEK (Kürdistan Demokrasi ve Özgürlük Kongresi) olarak değiştirdi.
2003: Yargıtay Sekizinci Ceza Dairesi, Manisalı gençler davasında biri başkomiser 10 polisin, 60 ile 130 ay arasında değişen hapis cezalarına çarptırılmalarına ilişkin kararı onadı.
2004: Konyaspor Teknik Direktörü Tevfik Lav, Manisa yakınlarında geçirdiği trafik kazasında hayatını kaybetti.

[Fatma Ozbilgi]

TARIHTE BUGUN 13 NISAN...

1906: Türkiye'de de pek çok kez sahneye konulan 'Godot'yu Beklerken' adlı oyunun yazarı, Nobel Edebiyat Ödülü sahibi İrlandalı yazar Samuel Beckett doğdu.
1909: 31 mart ayaklanması başladı.
1914: 'Garip' şiirinin öncüsü Orhan Veli Kanık İstanbul'da doğdu.
1923: Türkiye İdman Cemiyetleri İttifakı'na bağlı olarak Futbol Heyeti Müttehidesi (Futbol Federasyonu) kuruldu.
1933: Yüksek Mühendislik Mektebi'ni (İstanbul Teknik Üniversitesi) bitiren Sabiha ve Melek hanımlar, Türkiye'nin ilk kadın mühendisleri oldu. İki kadın mühendis, kura sonucu Ankara ve Bursa Nafıa İdaresi'ne (Bayındırlık) atandı.
1949: Türk Kadınlar Birliği, Cumhurbaşkanı İsmet İnönü'nün eşi Mevhibe İnönü'nün onursal başkanlığında kuruldu.
1970: Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesini basan 12 silahlı sağ görüşlü, asteğmen doktor Necdet Güçlü'yü öldürdü.
1975: Dört Hıristiyan Falanjiste karşılık 27 Filistinlinin öldürülmesiyle Lübnan'da içsavaş başladı.
1977: Karikatürist Yalçın Çetin 43 yaşında yaşamını yitirdi.
1982: Eski bakanlardan Hilmi İşgüzar, Yüce Divan'da 9 yıl 8 ay hapse mahkum edildi.
1987: Prof.Dr. Ekrem Akurgal, Aziz Nesin, Prof.Dr. Rona Aybay, Panayot Abacı ve Oğuz Aral, Türkiye-Yunanistan Dostluk Derneği'ni kurdu.
1994: Özel Radyo ve Televizyon Yasası, TBMM Genel Kurulu'nda kabul edildi.
1994: Refah Partisi Genel Başkanı Necmettin Erbakan'ın partisinin grup toplantısında, "RP'nin iktidara gelmek için sert mi yumuşak mı, kanlı mı yoksa tatlı mı olacak, buna 60 milyon karar verecek" ifadesini kullanması tepkilere yol açtı.
1998: PKK'nın iki numaralı adamı Şemdin Sakık ile kardeşi Arif Sakık, Genelkurmay Başkanlığı Özel Kuvvetler Komutanlığı'nın operasyonuyla yakalanıp Türkiye'ye getirildi.

[Muzaffer Mustafa Altuncu]

Tarihte Bugün. ..25 Temmuz

1543- Kanuni Sultan Süleyman komutasındaki Osmanlı Ordusu,
Estergon'daki (Gran) şiddetli çatışmaların ardından Avusturya
Ordusu'nu yenilgiye uğrattı. Kuzey Macaristan'daki Estergon,
Osmanlı yönetimine geçti.
1814- Robert Stevenson'un yaptığı lokomotif çalıştırıldı.
1917- Hollandalı dansöz Mata Hari, Fransız mahkemesi tarafından
casusluk suçundan yargılanarak idama mahkum edildi.
1931- Cumhuriyet döneminin ilk basın yasası olan Matbuat
Kanunu TBMM'de kabul edildi.
1933- Lev Troçki, sığınmacı olarak Heybeliada'dan Fransa'ya gitti.
1943- Benito Mussolini'nin iktidardan düşürülmesiyle, faşizm
İtalya'da yasa dışı ilan edildi.
1950- Hükümet, Türk askerlerinin Kore'ye gönderilmesine karar
verdi. İlk birlik 17 Ekimde Kore'ye ulaştı.
1951- Nazım Hikmet, Türk vatandaşlığından çıkarıldı.
1956- Andrea Doria adlı İtalyan gemisi, Atlas Okyanusu'nda bir
İsveç şilebi ile çarpıştıktan sonra battı. 1706 yolcu taşıyan
geminin geçirdiği kazada 51 kişi öldü.
1957- Bursa'da askeri uçak, bir mahalleye düştü; 15 kişi öldü,
19 kişi yaralandı. Pilot Teğmen Ayhan Baysal şehit oldu.
1967- Papa VI. Paulus, gayri resmi bir ziyaret için Türkiye'ye
geldi. Papa, İstanbul'da Cumhurbaşkanı Cevdet Sunay ve Başbakan
Süleyman Demirel tarafından karşılandı. Meryemana Evi'ne de
giden Papa'nın, Fener Rum Patriği Athenegoras'ı ziyaret etmesi,
913 yıldır süregelen Katolik-Ortodoks kiliseleri arasındaki
dargınlığı sona erdirdi.
1974- Oyun yazarı İsmet Küntay 51 yaşında öldü.
1974- Kıbrıs ateşkes görüşmeleri, Cenevre'de başladı.
1975- Türkiye, İncirlik dışındaki bütün Amerikan üslerine el
koydu.
1978- Dünyanın ilk tüp bebeği Louise Brown, İngiltere'de doğdu.
1979- Yedikule'de Abdi İpekçi spor kompleksinin temeli atıldı.
1987- Karikatürist, gazeteci Hüseyin Hulki Onaran, 81 yaşında
öldü. Onaran, Akbaba, Varlık, Doğan Kardeş dergileri ile
Cumhuriyet ve Akşam gazetelerinde çalıştı.
1990- Türkiye ile KKTC arasındaki pasaport uygulaması kaldırıldı.
1992- Dünyanın en büyük altıncı barajı Atatürk Barajı Hidroelektrik
Santrali'nin birinci ve ikinci üniteleri hizmete girdi.
1995- Türbanlı avukatları duruşmalara sokmayan ve barodan
çıkaran Gümüşhane Baro Başkanı Ali Günday öldürüldü.
1996- Irak'ın kuzeyindeki Sinat, Avagöze, Birkiavdal, Elagiş ve
Haftanin bölgelerindeki teröristlere ait kamplar bombalandı.
1998- Burdur Cezaevinden bir süre önce firar eden organize suç
örgütü elebaşı Kürşat Yılmaz, Bulgaristan'ın Başkenti Sofya
yakınlarında yakalandı.
2000- Bir Concorde uçağı Paris'ten kalkışından kısa süre sonra
düştü; 113 kişi öldü.
2005- Mustafa Bumin'in yaş haddinden emekliye ayrılmasıyla
boşalan Anayasa Mahkemesi Başkanlığına 59. turda Tülay Tuğcu
seçildi. Tuğcu, Yüksek Mahkemenin ilk kadın başkanı oldu.
2006- Aralarında eski Başbakanlardan Tansu Çiller'in de bulunduğu
bazı kişileri dolandırmak suçundan cezaevine giren Selçuk Parsadan,
tedavi gördüğü hastanede hayatını kaybetti.
2006- Terör örgütü elebaşı Abdullah Öcalan'ın AİHM ve yeni TCK'nın
lehte hükümlerinin uygulanması için yaptığı yeniden yargılanma talebi
ikinci kez reddedildi. İstanbul 14. Ağır Ceza Mahkemesi ret kararına
gerekçe olarak yeni TCK'da yapılan değişikliklerin Öcalan lehine
olmamasını gösterdi.
2006- Gazeteci yazar Reha Mağden, İstanbul'da tedavi gördüğü hastanede
51 yaşında yaşamını yitirdi.

[Fatma Ozbilgi]

TARIHTE BUGUN 05 AGUSTOS...

1400: Matbaanın mucidi Jean Gütenberg, Almanya'da yaşama gözlerini açtı.
1850: 'Ayışığı', 'Kartopu', 'Cinnet' gibi öyküleriyle tanınan Fransız yazar Guy de Maupassant doğdu.
1895: Alman sosyalist düşünür Friedrich Engels hayata veda etti.
1906: 'Malta Şahini', 'Afrika Kraliçesi', 'Uygunsuzlar' filmlerin ABD'li yönetmeni John Huston hayata merhaba dedi.
1912: Padişah Sultan Reşat, Meclis'i Mebusan'ı fesh etti ve 14 mayıs 1914'e kadar kadar Osmanlı Meclisi toplanamadı.
1914: İlk elektrikli trafik lambası, ABD'nin Cleveland kentindeki Euclid Caddesi'nde kullanıldı.
1914:Mary P. Jacop, sütyenin patentini aldı. İlk sütyen pembe bir kordelayla birbirine bağlanmış bir çift mendilden oluşuyordu.
1921: Mustafa Kemal Paşa, Türkiye Büyük Millet Meclisi tarafından Başkomutan seçildi.
1925: Mustafa Kemal, 29 ocak 1923'te evlendiği Latife Hanım'dan (Uşaklıgil) ayrıldı.
1927: New York'ta Sacco ve Vanzettti'nin ölüm cezasına çarptırılmalarına karşı gösteriler yapıldı. İtalyan asıllı ABD'li anarşistler Nicola Sacco ve Bartolomeo Vanzetti işlemedikleri soygun ve cinayet suçlarından 1921'de ölüme mahkum edilmişti.
1930: Ay'da ilk yürüyen insan olan ABD'li astronot Neil Armstrong doğdu.
1944: Yahudi mültecileri taşıyan 'Mefkure' motoru, İğneada açıklarında bir denizaltı tarafından batırıldı: 372 kişi öldü.
1962: Güney Afrikalı siyahi lider Nelson Mandela tutuklandı.
1964: ABD Başkanı Lyndon Johnson, bir ABD destroyerine ateş açıldığı iddiasıyla Kuzey Vietnam'ın bombalanması emri verdi.
1969: NASA uzay aracı 'Mariner Seven' Mars'ın fotoğraflarını çekti.
1970: Oyun yazarı, yönetmen ve gazeteci Sermet Çağan 44 yaşında yaşamını yitirdi.
1971: Türkiye, Çin Halk Cumhuriyeti'ni resmen tanıdı.
1980: Ali Özgentürk'ün yönettiği 'Hazal', Paris'te düzenlenen Prades Film Festivali'nde En İyi Film ödülünü aldı.
1984: İngiliz sinema ve tiyatro oyuncusu Richard Burton hayatını kaybetti.
1998: Doğu Bloku'nun hayatta kalan son Stalinist liderlerinden Bulgaristan'ın uzun yıllar diktatörü olan Todor Jivkov, Sofya'da 96 yaşında öldü.
1998: Eski devlet ve sağlık bakanlarından Münif İslamoğlu vefat etti.