YAYLANUN ARABALARİ 2 (NACİ ALTUNCU)

[Misafir]

2- YAYLADA ARABANIN KARŞILNMASI.
Cumartesi ve Çarşamba günleri yaylaya araba gelme günleri idi. Köyden mutlaka 1,2 araba gelecek. Saat 1200 den itibaren çocuklar yolu gözlemeye başlardı. Arabaya karşı gidenler sabah en geç 9.00 da giderdiler . Kalanlar ise arabayı ilk gören olmak için ,yarışa başlarlardı. Bu yarış dünyada eşi benzeri olmayan bakma ve görme yarışıydı. Ödülü yoktu. Cezası da yoktu. Ama ciddi ve heyecanlı bir yarıştı.
_Aa raa baa… aaraa baaa diye başlar. “İlk ben gördüm, yok ben gördüm bağrışmalarıyla finişe ulaşırdı. Ve yaylanın tüm çocukları Caminin yanına doğru koşmaya başlarlardı. Caminin yanındakiler ise arabaya koşar , 2 dakikada karşı yokuşu tırmanır, Çumavank’ doğru hızla yol alırlardı. Arabayla karşılaştıkları yerde arabaya asılır ,sefalanırlardı. Bu konuda en şanssız Kamali Mahallesinin çocuklarıydı. Çoğunlukla arabayı karşılayamaz bazen köyden gelen yakınlarıyla bile arabadan iner inmez görüşemezlerdi.
Köyden gelen çocuklar bembeyaz olur ama zayıf, soluk va hasta gözükürdü. Yayladakiler ise yanık, kabuk atmış, sümükle, tozla güneş yanığıyla yanakları sanki nasırlaşmış, elleri, ayakları çatlak, saçları güneşin etkisiyle renk atmış, Ama besili,sağlıklı ve tay gibi çevik olurlardı.
Köyden gelen anneler bile önce çocuğunu yadırgar; “Ola o nesun… ğiii” dedikten sonra büyük bir özlemle ona sarılırdı
Araba kahvelerin önüne gelir, yaylacılar orada toplanırdı. Gelenlerle görüşme faslı bitince herkes yük, çanta telaşına düşerdi. yükler isim isim okunarak dağıtılır , yükünü sırtlayan evinin yolunu tutardı.
Benim bildiğim ilk arabalar ; Cemal Uygun ,Muhittin Topaloğlu, Lütfi Müftüoğlu’na aitti.
Yani “Koskor,muhittin ve Çzereğmen” ama en meşhur olanı Ahmet Kazancıya ait olan “Karğa” idi
Hatırladığım kadarıyla kuşmere çalışan diğer arabalar ise şunlardı.
Çzereğmen Mehmet;Çok kısa süre çalıştı.
Ferit Topaloğlu Muhittin’ le ortak Thamesle çalıştı.Bu Thames yaylaya ilk giren Thamesti.
Diğer ilklerise şöyle;
İlk kazayı Lütfi çzereğmen Radarun düzinde devrilerk yaptı. Nasıl mı? Koskori geçmek için yoldan çıktı ,engebeli çimende hız yapınca yayuklanarak devrildi. Bende dedemle aynı arabada olduğum için kaza anını iyi hatırlarım. Can kaybını olmadığı bu kaza da en ağır yaralı Pehlevan Zeki idi. O zaman 3 yada 4 yaşında olan Zeki komaya girmesine rağmen Bayburt’a yetiştirildi ve ölümden döndü. İkinci kaza yaylanın içinde oldu. Muhittin’in Arabası komarluktan aşağı, taş yukli camenun yanina inerken firenleri patladi ve Mavro’nun dükkanina arkadan girdi. Arabayı rahmetli Karakuş amca kulanıyordu.Can kaybı olmadı. Yayla yolunda ilk can kaybı. Rahmetli, Muhammet Uygundu(Yiriğ) Dağın yokuşunda ,Hatırlayamadığım bir kamyonun bakajından düşmüş ve ölmüştü. En büyük kazayı ise yaylaya çalışan ilk minübüslerden olan Şevket Akaç’a ait minibüsün derebeşı’nın üçüncü virajından alt yola düşerek yaptığı kaza oldu. Bu kazada sanırım altı kişi hayatını kaybetti.
Başkada ciddi kaza yaşanmadı diyebilirim.
Yayla yollarındaki en büyük kamyon Haci Ali nun Buzingi idi. Kasasını küçültmesine rağmen yollara zor sığardı. 10 ton yük 60 yolcu ile dağları inlete inlete derebaşını çıkar Demir Kapıyı geçerken arka bir tekeri boşlukta dönerdi.Herkes korkar yinede ona binerdi.
Yaylaya yapılan yolculukların en uzun ve maceralı geçeni Karğa ile yapılan yolculuklardı. En az 5-6 kez lastik patlatır, her yokuştan sonra su kaynatır, hiç arıza yapmasa mutlaka bir kayış kopartırdı.Rahmetli Ahmet ağabey bunalmaz ağzında sigara ile arabanın altına yatar tamirini yapardı. Karğa ile gidenler Alçak Köprü yokuşunu ve Derebaşını yaya çıkmak zorundaydılar. Karğa ile gelecek yolcuları tüm yayla endişe ve merakla beklerlerdi.Eğer akşamdan sonra lüx ışığında yük dağıtılıyorsa bu yükü dağıtan mutlaka karğa olurdu.
Astoş da uzun yıllar Kuşmer’e hizmet etti. Kuşmerli olmadığından ilk yıllar çalışmasına izin bile verilmemişti. Buna rağmen kimseye küsmedi, kimse ile kavga etmedi. Thames marka arabası ile Yıllarca yayla yollarında ömür tüketti.
Yavan Hasan ağabeyin spor totoda 13 bilerek büyük ikramiye kazandığını ve bu parayla kamyon alıp yayla yollarında çalıştığını şimdi kaç kişi hatırlayabilir. Kadoliyo Seyit amca ve Havizoğli Katip ağabeyin ortak aldıkları Austinde yaylanun arabalari arşivine yazılmıştır.
Bu yazdıklarım 1975 yılına kadar ki dönemi kapsar . Zaten bizim kuşak için bu arabalar ve hizmetleri maceraları ve anıları önem taşır. Sonrakileri bizden sonra gelenler yazsın.
Yayla yolunda minibüslerle; İrfan Okur , Lütfi Eker(müftüoğlu) , Muhittin Topaloğlu, Mustafa Uygun Şevket Akaç, Ahmet Kama, Çordan Mehmet ve Hasan Erken çalıştılar. İlk Taksiciliği ise Muhittin Topaloğlu ve Mustafa Uygun (Karakuş) yaptı.
Yayla yolunda yetişen ünlü muavinler:. Yetim Mustafa, Kumbuz Zihni, Paşanun Zihni ,
Ünlü Simsarlar. Makacza Reşat Emice. Çako İlyas emice, Çordan Kazım ağabey, Çordan Mustafa Hoca(imam) İmamun Hilmi.Altunci Muhammetti. (hatırladıklarım.)
NOT. Aklımda kalanları kimseye sormadan yazdım. Yaylanun yollari yazıma gençlerin gösterdiği ilgi beni cesaretlendirdi. Sevgili Sami kardeşimi de kırmamak için bildiklerimi yazarak siteye aktarmaya devam edeceğim. Köyümüzün tüm gençlerine ve sitenin üyelerine sevgilerimle.
Sırada Yaylanun oyinlari,yaylanun berleri, yaylanun çobanlari, yaylanun dükkancilarlari, yaylanun maçlari,yaylanun çayirlari var.

[Engin Aydin Kuzu]

Merhaba Naci Amca yazılanızı çok beğenerek okudum.Elinize ve yüreğinize sağlık..
Yazacağınız diğer yazıları ilgiyle beklemekteyim...

[Sami Ayan]

Vallahi mükemmel gidiyor ağabey. Benim aramakla bulamayacağım belgeseller bunlar. Vaadettiğin yeni başlıklar için şimdiden heyecanlanıyor ve sabırsızlıkla bekliyorum. Şimdiden teşekkür ediyor saygılarımı sunuyorum. Bunlar ilk defa yazıya geçiyor. İnşallah bunları kayıt altına alacağımız bir yayın organımız da olacak. O günler de çok uzak değil...

[İlkay Güvercin]

Ellerine ve hafızana sağlık Naci ağabi.Bülentin yazı yeteneğini nerden aldığı şimdi belli oluyor.Bu anlatılanlar yaşandı ve bir daha malesef geri gelmeyecek.Ama yapılabilecek kuşmerde yapılan şenliğin kapsamını genişletip"kültür sempozyumu"başlığı altında bu değerleri hatırlamak.Ayrıca yaşanabiliyorsa bir bölümünü yaşatabilmek
Anlatılanların bir bölümünü bende hatırlıyorum.Naci ağabinin belki hatırlamadığı araba görülmeden yere yatılarak sesini dinleme merakı.Aramızda böyle güçlü kalemleri görünce insanın bir şey yazması gelmiyor doğrusu.Devamını merakla bekliyoruz.selamlar.

[Mahmut Köseoğlu]

Nacı bey eline koluna sağlık çok güzel bir yazı yazmışsınız. okurken sanki cumavank kamyonu görür gibi oldum. selamlar

[Dursun Ali Kazancı]

naci bey oarabalarla ilgili yaziniza bir ek yabayim cumavankta arabatan tüsen yiriğ karğanun burunlu arabasintan tüştü güzel yaziniz icin tesekküreteriz sımsarlartan benim aklimta kalan zekayi finoğli ısmı aklıma gelmetı fefelun büyük oğli cakonun ahmet tabi bunlar 1975 ten sonra ki simsarlar benimte aklimta olanlar yanliz bu sitenin yabim yöneticilerine bir sitemim var bu karğa tetuğunuz kişi iz birakanlar bölümüne giremetimi sevgilerimle

[Yusuf Uysal]

NACİ AMCA YÜREĞİNE VE ELİNE SAĞLIK TEK KELİMEYLE MUKEMMEK ....

[Metin Kuzu]

Naci amca eline sağlık . Çok teşekkürler.
Bn değerli yazıyı okurken, oyıllardan kırıntılar taşıyan 80 li yıllara (çoçukluk yıllarıma) doğru yolculuk yaptım.
bende bir kemer bir cumavank diye çok koşum.
Köyden gelecek 1-2 meyve için simsarların ağızının içine düşercesine
çook bekledim.
O zamandandır cumartesi günlerini beni hep heyecanlandırmakta.

Tekrar tekrar teşekkürler.

[Mehmet Zeki Sarı]

hatıralarımızı canlandırdığın için çok teşekkürler naci abi ellerine sağlık

[Fatma Ozbilgi]

Naci amca yureginize saglik yazinizi okuyunca 30 YIL GERIYE GITTIM COCUKLUGUM FILIM SERETI GIBI GOZUMUN ONUNDEN GECTI...IYKI O GUNLERI YASAMISIM BOYLE GUZEL YAZILARINIZIN DEVAMINI BEKLIYORUZ.... SAYGILARIMLA..

[Muzaffer Mustafa Altuncu]

....Amcamın oğlu eline sağlık.Anlaşılan bundan böyle senden çok faydalanacağız.Biliyorum vaktin yok ama zaman zaman bilgi ve birikimlerini bizlerle paylaşırsan memnun olacağız.

.....Selam ve sevgilerimle.......

[Necip Feyzayi Uygun]

Muhammet Uygun (Yiriğ) rahmetli Karğa' nın arabasının bagajından düşerek rahmetli olmuştu. Yanlış hatırlamıyorsam 1968 yılıydı. Şevket Akaç' ın yaptığı kazada da yine hafızam beni yanıltmıyorsa 6 değil 9 kişi rahmetli olmuştu. Allah' a emanet olun. (Koskorun oğlu)

[Caner Topaloğlu]

naci amca hep dinlediğimiz hikayeleri detaylarıyla vermişsin. sana ne kadar teşekkür etsek az.

[Muzaffer Mustafa Altuncu]

Evet Caner,biz de teşekkür ettik ama son günlerde Naci nedense buralarda yok..Ben de eskileri bizimle paylaşmasını çok istiyorum..

-Ve yazmasını bekliyorum !!!!!!!!!

[Adnan Ayaz]

Sevgili dostum Naci'nin orijinal anlatımıyla yılların geçmişine giderek neleri hatırlamadım ki..........
Anlatımında sözü edilen elim kazalara küçük bir ilave yapacağım müsaade ederlerse.12 Temmuz 1973 çarşamba günü vuku bulan derebaşı trafik kazasında N.F.Uygun'un belirttiği gibi 9 kişi hayatını kaybetmişti.Allah hepisini gani gani rahmet eylesin.O kazayla ilgili bir ağıt yazmıştım.İleride ilgili bölümde inşallah yayınlanır.Kazada ölenlerden hatırımda kalanlar:
1.Dursun Borzancı(Muhammetin dedesi)
2.Mehmet Akyüz(Komutan Sabri Akyüzün babası)
3Hanife Uysal(Köse-Emin Uysalın eşi)
4.Zenoda evli Güvelilerden,aklımda kalan Hayriye teyze-Cubocerlerin kızı olabilir,bilenler düzeltsin lütfen.
5.Terzi Mehmet Yazar'ın oğlu Mikdat Yazar(Lokantacı Mahmut Özerin yeğeni)
Şu an diğerlerini hatırlayamadım...